Παρουσίαση του βιβλίου: " Θα συνεχίσουμε να προχωράμε με βήμα σταθερό» - 7ο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας

Πολιτιστικός Σύλλογος «Χοσέ Μαρτί»

Zωρζ Μεχραμπιάν

Την περασμένη βδομάδα ο τυφώνας Μάθιου σάρωσε την Καραϊβική.

Είχε πάνω από χίλια θύματα στην Αϊτή. Δεκάδες στις ΗΠΑ.

Ο κυβερνήτης της Πολιτείας της Τζόρτζια συνέστησε στον πλθυησμό να εγκαταλείψει την περιοχή. Ο Δήμαρχος της Σαβάνα στην ίδια Πολιτεία δήλωσε ότι δεν υπάρχει κανείς να βοηθήσει τον κόσμο.

Στην Κούβα χτύπησε ο ίδιος τυφώνας. Πάνω από 1 εκατομμύριο άνθρωποι εκκενόθηκαν σε ασφαλείς χώρους με όλα τα απαραίτητα. Ταυτόχρονα, 600 άτομα – γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό – είναι στην Αϊτή και βοηθούν εκεί τους πληγέντες. 

Αυτή είναι η διαφορά που κάνει μια σοσιαλιστική επανάσταση.

Αυτά, λοιπόν, για όποιον αναρωτιέται εάν χτυπά ακόμα η σοσιαλιστική καρδιά της Επανάστασης στην Κούβα.

Το νέο βιβλίο που θα κουβεντιάσουμε σήμερα φωτίζει τη λειτουργία αυτής της επανάστασης

• τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει
• το πώς σκοπεύει να τις ξεπεράσει
• και τη διαδικασία μέσα από την οποία παίρνει τις αποφάσεις της η εργαική πρωτοπορία στην Κούβα

Το 7ο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας (ΚΚΚ) πραγματοποιήθηκε 16 με 19 Απρίλη 2016. Το συνέδριο άνοιξε ο Ραούλ Κάστρο. Το ΚΚΚ συσπειρώνει τους πρωτοπόρους εργάτες και αγρότες της Κούβας και παίζει κεντρικό ρόλο στη χάραξη της πολιτικής της εργατοαγροτικής κυβέρνησης.

Το συνέδριο αυτό έλαβε χώρα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο.

• Οι Πέντε έχουν επιστρέψει από τις φυλακές της αυτοκρατορίας στην Κούβα, όπου έχουν αναλάβει νέα καθήκοντα
• Πρεσβείες της Κούβας και των ΗΠΑ έχουν ανοίξει και στις 2 πρωτεύουσες
• Ο Ομπάμα επισκεύτηκε την Αβάνα τον περασμένο Μάρτη
• Εντείνονται οι επιθέσεις ενάντια στη Βενεζουέλα από τους ντόπιους καπιταλιστές και τον ιμπεριαλισμό
• Βαθαίνει η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση
• Πέφτουν οι τιμές των πρώτων υλών παγκοσμίως, επηρρεάζοντας αρνητικά τις εξαγωγές της Κούβας
• Η Βενεζουέλα δυσκολεύεται να διατηρήσει ένα υψηλό επίπεδο εξαγωγών πετρελαίου στην Κούβα σε ειδικές τιμές (πρόκειται για μια πράξη αλληλεγγύης που κρατά 15 χρόνια και έχει βοηθήσει τον κουβανικό λαό πάρα πολύ)

Η Κούβα σήμερα ξανά αντιμετωπίζει πολύ δυσχερείς οικονομικές συνθήκες, ενώ ταυτόχρονα το εγκληματικό εμπάργκο των ΗΠΑ εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ.

Στην Κούβα, όμως, όπως διαρκώς επιβεβαιώνεται, κανείς δεν είναι μόνος του στην Κρίση. Κυριαρχεί η αλληλεγγύη!

Διαβάζοντας, λοιπόν, την εισήγηση του Ραούλ βλέπουμε ότι στο επίκεντρο της στρατηγικής των επαναστατών εκεί βρίσκεται

• η διατήρηση των κοινωνικών κατακτήσεων της επανάστασης (όπως η υγεία και η παιδεία)
• Η διατήρηση της εργατοαγροτικής συμμαχίας και κυβερνητικής εξουσίας
• η διατήρηση της σχεδιασμένης οικονομίας που είναι κεντρική για την προστασία των κατακτήσεων αυτών ώστε να μη γίνει στροφή προς μια καπιταλιστική οικονομία της αγοράς
• η διατήρηση του κρατικού ελέγχου στο διεθνές εμπόριο
• η διατήρηση του εργατικού ελέγχου πάνω στις συνθήκες εργασίας, ΚΑΙ
• η διατήρηση τις διεθνιστικής πολιτικής της Κούβας.

Με άλλα λόγια η διατήρηση των πολιτικών και των θεσμών που κάνουν την αλληλεγγύη το κλειδί βάσει του οποίου θα αντιμετωπίσουν τη νέα οικονομική κρίση στον κόσμο του σήμερα.

Με δεδομένα, λοιπόν, το σημερινή πλαίσιο και τους στρατηγικούς αυτούς στόχους που ανέφερα, ας δούμε μερικές από τις προτάσεις που κάνει ο Ραούλ στην κεντρική εισήγηση.

Βέβαια πρέπει να έχουμε υπόψη μας και αυτό που είπε ο Φιντέλ στη δική του ομιλία: «Το να καθοδηγείς οποιοδήποτε λαό σε καιρό κρίσης αποτελεί υπεράνθρωπη προσπάθεια» σ. 73.

Οικονομικές προκλήσεις

Ο Ραουλ Κάστρο εξήγησε ότι το διοικητικό προσωπικό στο δημόσιο τομέα πρέπει να μειωθεί κατά 150.000 εργαζόμενους, καθώς οι εργαζόμενοι αυτοί δεν είναι παραγωγικοί. Σε αντίθεση με τις καπιταλιστικές οικονομίες, οι εργαζόμενοι αυτοί δε θα πεταχτούν στην ανεργία, αλλά θα τους δοθούν κίνητρα ώστε να εισέλθουν στην παραγωγική διαδικασία.

Η Κούβα χρησιμοποιεί δύο νομίσματα, το ανταλλάξιμο πέσο (CUC) και το Κουβανικό Πέσο. (Οι τουρίστες μπορούν να χρησιμοποιήσουν μόνο το πρώτο. Κάποια εισαγόμενα αγαθά είναι διαθέσιμα μόνο σε καταστήματα που η πληρωμή γίνεται με CUC. Οι κρατικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τη νόμιμη ισοτιμία μεταξύ CUC και Πέσο 1 προς 1. Η αυξανόμενη ζήτηση στον ιδιωτικό τομέα έχει προξενήσει φαινόμενα όπου 1 CUC φτάνει να ανταλλάσσεται ακόμα και με 25 Πέσο. Αυτή η στρέβλωση ζημιώνει την κρατική οικονομία και πρέπει η χώρα να καταργήσει άμεσα το διπλό νόμισμα που εισήχθη κατά την ειδική περίοδο μετά την πτώση της ΕΣΣΔ.

Ο Κάστρο εξήγησε ότι κάποια από τα εμπόδια για την επίτευξη των οικονομικών μεταρρυθμίσεων έχουν πολιτικό χαρακτήρα. Ορισμένοι νοσταλγούν τις εποχές των δικαιότερων οικονομικών σχέσεων με τη Σοβιετική Ένωση και άλλοι ελπίζουν ότι τα προβλήματα θα λυθούν από την επικράτηση του καπιταλισμού. Και οι δύο αυτές προοπτικές είναι αδιέξοδες.

Καθώς συνεχίζονται οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις, δε θα παρατήσουμε κανέναν στη μοίρα του. Η αλληλεγγύη είναι η κατευθυντήρια γραμμή της Επανάστασης. Η Κούβα δε θα χρησιμοποιήσει 'θεραπείες σοκ'. Επίσης, βασικό ρόλο στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να παίξει ο ενημερωμένος, συνειδητοποιημένος και ρεαλιστής Κουβανικός λαός.

Σε σχέση με τα μέτρα καθαυτά, το 2010 το 81.2% της οικονομίας ήταν κοινωνικοποιημένη, ενώ το 2015 το ποσοστό ήταν 70.8%. Η πλειονότητα του ιδιωτικού τομέα αφορά αυτοαπασχολούμενους. Η επαναστατική κυβέρνηση θα διατηρήσει την κρατική ιδιοκτησία στα βασικά μέσα παραγωγής. Πρέπει όμως να απαλλαχθεί από την ιδιοκτησία σε μη κρίσιμους τομείς. Αυτό θα βελτιώσει επίσης τις παρεχόμενες στο λαό υπηρεσίες στους τομείς αυτούς. Ταυτόχρονα, πρέπει να ενθαρρύνουμε τη δημιουργία συνεταιρισμών μεταξύ των αυτοαπασχολούμενων, όχι μόνο στη γεωργία (όπου ήδη υπάρχουν συνεταιρισμοί), αλλά και στην εστίαση, στις τεχνικές υπηρεσίες και στις κατασκευές.

O τουρισμός δίνει το 50% του ξένου συναλλάγματος που κερδίζει η χώρα. Ο τομέας αυτός είναι και θα παραμείνει κρίσιμος για την οικονομία και πρέπει να αναπτυχθεί περισσότερο.

Η χώρα συνεχίζει να ξοδεύει 2 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε εισαγωγές τροφίμων. Ο στόχος είναι το ποσό αυτό να μειωθεί κατά 50% μέσω της αύξησης της εγχώριας αγροτικής παραγωγής.

Πολιτικές προκλήσεις

Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, ο Κάστρο σημείωσε τα παρακάτω:

Εξήγησε ο Ραούλ ότι είναι σημαντικό να διατηρήσουν την ενότητα του πρωτοπόρου κόμματος. Το ΚΚΚ είναι το αποτέλεσμα της ένωσης 3 οργανώσεων που συμμετείχαν στην επαναστατική πάλη (Επαναστατικό Διευθυντήριο, Λαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα και Επαναστατικό Κίνημα της 26ης Ιουλίου). Το κόμμα θα παραμείνει ενωμένο. Το γεγονός αυτό συνοδεύεται από την πλήρη δημοκρατία στις τάξεις του και στα όργανά προκειμένου να γίνεται συζήτηση και να λαμβάνονται αποφάσεις.

Έχει σημειωθεί μία μικρή πτώση στον αριθμό των μελών του κόμματος σε σχέση με το προηγούμενο συνέδριο. Οι λόγοι για την πτώση αυτή είναι δημογραφικοί, αλλά και πολιτικοί. Αυτό πρέπει να αλλάξει μέσω πολιτικής δουλειάς που θα προσελκύσει περισσότερους νέους στο Κόμμα.

Έχει σημειωθεί πρόοδος στην παρουσία περισσότερων μαύρων και γυναικών σε ηγετικές θέσεις στο Κόμμα και στις άλλες μαζικές οργανώσεις. Η δουλειά αυτή πρέπει να συνεχιστεί.

Ένα βασικό καθήκον του κόμματος είναι η ιδεολογική πάλη ενάντια στις καπιταλιστικές αξίες, ιδιαίτερα του ατομικισμού και του εγωισμού, και στηρίζοντας τις αξίες της κοινωνικής αλληλεγγύης.

Η βάση της αμυντικής στρατηγικής της χώρας είναι ο ένοπλος λαός, η παλλαϊκή άμυνα. Συνεπώς οι στρατιωτικές ασκήσεις, με τη συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων εργατών και αγροτών θα γίνουν και φέτος, παρά το υψηλό κόστος.

Η διεθνιστική αλληλεγγύη είναι άλλος ένας βασικός πυλώνας της Επανάστασης. Εξήγησε ο Ραούλ ότι θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε δίκαιους αγώνες ανά τον κόσμο, όπως επανειλημμένα έχουμε κάνει στο παρελθόν. Η Κούβα θα σταθεί απέναντι στις προσπάθειες των ιμπεριαλιστών να ανατρέψουν δημοκρατικές κυβερνήσεις σε Βραζιλία, Νικαράγουα, Εκουαδόρ, Βολιβία και ειδικά στη Βενεζουέλα. Πρέπει να αποκρούσουμε κάθε απόπειρα απομόνωσης της Βενεζουέλας.

Σχέση με τις ΗΠΑ

Οι σχέσεις με τις ΗΠΑ δεν θα εξομαλυνθούν αν δεν ικανοποιηθούν οι παρακάτω όροι:

1. Οριστικό τέλος στο χρηματοοικονομικό και πιστωτικό εμπάργκο που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ.

2. Επιστροφή της παράνομα κατεχόμενης ναυτικής βάσης του Γκουαντάναμο στο λαό της Κούβας.

3. Διακοπή της πολιτικής των ΗΠΑ να παρέχουν αυτόματα άσυλο σε Κουβανούς που επιχειρούν να εισέλθουν στις ΗΠΑ παράνομα (οι Κουβανοί είναι η μόνη εθνικότητα στον κόσμο που απολαμβάνει αυτό το ‘προνόμιο’). Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ αρνούνται την έκδοση βίζας σε Κουβανούς που επιθυμούν να μεταναστεύσουν νόμιμα στις ΗΠΑ.

4. Διακοπή της πολιτικής των ΗΠΑ να παρέχουν αυτόματα άσυλο σε Κουβανούς γιατρούς που βρίσκονται εκτός Κούβας υπηρετώντας διεθνιστικές αποστολές.

5. Διακοπή κάθε ανάμιξης των ΗΠΑ στις εσωτερικές υποθέσεις της Κούβας.

Θέλω να τελειώσω με ένα απόσπασμα από την ομιλία του Φιντέλ στο συνέδριο: «Σύντομα θα συμπληρώσω τα 90 μου χρόνια. Πότε δεν μου είχε περάσει από το μυαλό αυτή η σκέψη και ποτέ δεν έκανα προσπάθεια για αυτό, ήταν καπρίτσιο της τύχης. Σύντομα θα είμαι κι εγώ όπως όλοι οι υπόλοιποι. Για όλους θα έρθει η σειρά μας, όμως θα μείνουν οι ιδέες των Κουβανών κομμουνιστών σαν απόδειξη ότι, σε αυτόν τον πλανήτη, αν εργαστούμε πυρετωδώς και με αξιοπρέπεια μπορούμε να παράγουμε τα υλικά και τα πολιτιστικά αγαθά που χρειάζονται οι άνθρωποι και οφείλουμε να αγωνιστούμε χωρίς ανάπαυλα για να τα αποκτήσουμε. Στα αδέρφια μας στη Λατινική Αμερική και σε ολόκληρο τον κόσμο πρέπει να μεταδώσουμε το μήνυμα ότι ο κουβανικός λαός θα νικήσει. σ. 76.