Απολογισμός της ενημέρωσης/συζήτησης για το Πουέρτο Ρίκο με την Ντέμπορα Σαντάνα (14/9/2018)

Déborah Berman-Santana (κέντρο)

Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 14 Σεπτέμβρη με επιτυχία η ενημέρωση/συζήτηση με θέμα το Πουέρτο Ρίκο, με την ευκαιρία της επίσκεψης της πορτορικανής πανεπιστημιακού και ακτιβίστριας Ντέμπορα Μπέρμαν-Σαντάνα στην Ελλάδα, παρουσία του δυναμικού των εκδόσεων Διεθνές Βήμα και μελών και φίλων του Πολιτιστικού Συλλόγου «Χοσέ Μαρτί».

Η Ντέμπορα Σαντάνα ήταν καθηγήτρια γεωγραφίας και εθνολογίας στο Mills College της Καλιφόρνιας και έχει πλούσια πολιτική και ακτιβιστική δράση υπέρ της ανεξαρτησίας του Πουέρτο Ρίκο, της απελευθέρωσης πολιτικών κρατουμένων καθώς και για περιβαλλοντικά θέματα. Έχει επισκεφτεί άλλες τέσσερις φορές την Ελλάδα, και έχει συμμετάσχει σε μαζικές εκδηλώσεις όπως το Resistance Festival.

Η συνάντηση της προηγούμενης Παρασκευής αποτέλεσε συνέχεια της εκδήλωσης που έγινε τον προηγούμενο Δεκέμβρη, «Πουέρτο Ρίκο: Η ανεξαρτησία είναι αναγκαιότητα», από τον τίτλο του ομώνυμου βιβλίου του γνωστού πορτορικάνου αγωνιστή Ραφαέλ Κάνσελ Μιράντα.

Μετά από μια σύντομη εισαγωγή από μέλος του Π.Σ. «Χοσέ Μαρτί», η Ντέμπορα μας μίλησε για την αποικιακή κατάσταση του Πουέρτο Ρίκο από το 1898, την εκμετάλλευση που συνεχίζεται να υφίσταται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον τρόπο με τον οποίο οδηγήθηκε η χώρα στη χρεοκοπία, για την επιτροπή δημοσιονομικού ελέγχου (junta) που της έχει επιβληθεί εδώ από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Μας περίγραψε με γλαφυρό τρόπο την καθημερινότητα των πολιτών του Πουέρτο Ρίκο, και πως παρόλη τη γενική δυσαρέσκεια, τόσο εξαιτίας έλλειψης αντικειμενικής ενημέρωσης, όσο και λόγω μικροσυμφερόντων, δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των λαϊκών στρωμάτων για τη φύση του αποικιοκρατικού καθεστώτος και τις επιπτώσεις που έχει. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η εκλογική δύναμη του αριστερού κόμματος που υποστηρίζει σταθερά την ανεξαρτησία –Partido Intependentista– να μην ξεπερνά το 10%.

Στη συνέχεια έκανε εκτενή αναφορά στις ανθρώπινες και οικονομικές επιπτώσεις του τυφώνα «Μαρία» που έπληξε το νησί τον Σεπτέμβριο του 2017, εστιάζοντας στον τεράστιο αριθμό των νεκρών –εκτιμάται σε αρκετές χιλιάδες– που επήλθε κυρίως λόγω της τραγικής ανεπάρκειας του κρατικού μηχανισμού μετά το ξέσπασμα του φυσικού φαινομένου, και στην ολοσχερή καταστροφή του ηλεκτρικού δικτύου που έκανε 11 μήνες να αποκατασταθεί, με υπεργολαβίες εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων που ανατέθηκαν με αδιαφανή κριτήρια σε εταιρίες από τις ΗΠΑ.

Η Ντέμπορα αναφέρθηκε ακόμα στην σοσιαλιστική Κούβα, που αποτελεί το πρότυπο λαϊκού κράτους για τους αγωνιστές της αριστεράς από το Πουέρτο Ρίκο, και εξήγησε ότι το Πουέρτο Ρίκο κατά κάποιο τρόπο αποτελεί το αντεστραμμένο είδωλο της Κούβας. Ειδικότερα σε σχέση με τον οικονομικό αποκλεισμό (εμπάργκο) που υφίσταται η Κούβα για πάνω από 55 χρόνια, είπε ότι και το Πουέρτο Ρίκο υφίσταται ένα «εμπάργκο προς τα μέσα», γιατί πρακτικά δεν του επιτρέπεται να έχει απευθείας εμπορικές συναλλαγές με καμιά άλλη χώρα εκτός από τις ΗΠΑ.

Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στους πολυετείς αγώνες για ανεξαρτησία και τους πορτορικάνους πολιτικούς κρατούμενους που έχουν καταδικαστεί σε πολυετείς ποινές φυλάκισης. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο γυναίκες από το Πουέρτο Ρίκο φυλακισμένες για πολιτικούς λόγους. Η μια είναι η Άνα Μπελέν που κρατείται επί 20 χρόνια σε φυλακή υψίστης ασφαλείας γιατί ως υπάλληλος των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ διοχέτευσε πληροφορίες προς την Κούβα που βοήθησαν την εθνική ασφάλεια του νησιού, ιδιαίτερα σε σχέση με την αποστολή των «Πέντε» Κουβανών αγωνιστών. Η άλλη είναι η Νίνα Ντρος, που συνελήφθη τον Μάιο της προηγούμενης χρονιάς σε λαϊκή κινητοποίηση και καταδικάστηκε για συμμετοχή σε βανδαλισμό με ανυπόστατα στοιχεία. Και οι δύο γυναίκες κρατούνται σε καθεστώς απομόνωσης και με ελάχιστη επικοινωνία με τις οικογένειες και τους δικηγόρους τους.

Μετά την κύρια ομιλία έγιναν αρκετές ερωτήσεις, σχετικά με το ιδιόμορφο πολιτειακό καθεστώς του Πουέρτο Ρίκο (Estado Libre Asociado στα ισπανικά, Commonwealth στα αγγλικά), τα δημοψηφίσματα «μη δεσμευτικού» χαρακτήρα που έχουν γίνει έως τώρα, για την παραγωγική δομή της χώρας, για «πειράματα» ιατρικής φύσεως που έγιναν στον πληθυσμό σε προηγούμενες δεκαετίες κ.α. Στο τέλος η Ντέμπορα μας χάρισε μια μεγάλη σημαία του Πουέρτο Ρίκο και μερικά ημερολόγια με θέμα αγωνίστριες για την ανεξαρτησία του Πουέρτο Ρίκο.