[...] Ο Μαρτί έζησε μόνο τις πρώτες τρεις δεκαετίες του 19ου αιώνα κι επειδή υποστήριζε την ανεξαρτητοποίηση της Κούβας,πολύ σύντομα εξορίστηκε. Όμως, πριν από την εξαναγκαστική του αναχώρηση από την Κούβα, έγραψε ένα ποίημα-χαιρετισμό στην ελληνική επανάσταση του 1821 – στο οποίο η επανάσταση αυτή ξαναζωντανεύει τις αξίες που είχαν καθιερωθεί στην Αρχαιότητα και, βλέποντας την νίκη των Ελλήνων, ο ποιητής σκέφτεται την πατρίδα του, την Κούβα και το πως θα κατορθώσει κι αυτή, όχι μόνο να πετύχει τη νίκη,αλλά να δείξει και τα ίδια προτερήματα και ιδανικά, που είχαν υμνήσει οι κλασικοί κι εκείνη την εποχή ξαναζωντάνευαν οι επαναστατημένοι εναντίον της οθωμανικής αυτοκρατορίας, με την ανδρεία και την αντίσταση τους.
Η Ελλάδα γίνεται παράδειγμα και κίνητρο για την επιδίωξη της ανεξαρτησίας της τότε ισπανικής αποικίας. Κι ενώ ο Χοσέ Μαρτί καταβάλει μεγάλη προσπάθεια στις προετοιμασίες αυτού που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως “αναγκαίο πόλεμο” για την διεκδίκηση της ανεξαρτησίας της Κούβας, οι στίχοι του νεαρού Ερέδια τον επηρεάζουν πολύ και σε μια ομιλία του το 1889 στη Νέα Υόρκη, με τον νου στον ήδη αποθανόντα ποιητή, βλέπει την Κούβα σαν αδερφή της αναστημένης Ελλάδας.
Η Ελλάδα γίνεται παράδειγμα και κίνητρο για την επιδίωξη της ανεξαρτησίας της τότε ισπανικής αποικίας. Κι ενώ ο Χοσέ Μαρτί καταβάλει μεγάλη προσπάθεια στις προετοιμασίες αυτού που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως “αναγκαίο πόλεμο” για την διεκδίκηση της ανεξαρτησίας της Κούβας, οι στίχοι του νεαρού Ερέδια τον επηρεάζουν πολύ και σε μια ομιλία του το 1889 στη Νέα Υόρκη, με τον νου στον ήδη αποθανόντα ποιητή, βλέπει την Κούβα σαν αδερφή της αναστημένης Ελλάδας.
[...] Στον δε απελευθερωτικό αγώνα βρίσκει την ομορφιά που συνδέει την πατρίδα του με την Ελλάδα. Μ' εκείνη την “απόκρυφη εγγύτητα που υπερβαίνει τους αιώνες... όχι με σκοπό τη μίμηση, αλλά λόγω της ομοιότητας των συνθηκών”, όπως επισημαίνει ο Μαρινέγιο, ο Μαρτί αποδέχεται τον ελληνικό πολιτισμό, την αρχαία Ελλάδα, υπό το φως του απελευθερωτικού αγώνα της σύγχρονης Ελλάδας, μέσα από τη δική του, βαθιά αμερικανική, ανθρωπιστική και επαναστατική οπτική.
Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε στις 24.05.2018, στο Ινστιτούτο Θερβάντες στην Αθήνα και ήταν συνδιοργάνωση του Ινστιτούτο και της Πρεσβείας της Κούβας. Παρουσιάστηκε από την Ελίνα Μιράντα Κανσέλα Δόκτωρ των Φιλολογικών Επιστημών· Επίτιμη Καθηγήτρια· Διευθύντρια της Έδρας Φιλολογίας και Κλασικής Παράδοσης στο τμήμα Τεχνών και Γραμμάτων στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας.Υποδιευθύντρια της Ακαδημίας Γλωσσών της Κούβας και αντεπιστέλλον μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας της Ισπανίας.
Ολόκληρο
το κείμενο της διάλεξης - μετάφραση
Ελένη
Ασπρούδη.